Nummer 74 - maart 2014
Terug

Provincies nemen zorg op zich voor meer waterlopen


Veel Vlaamse gemeenten dragen binnenkort hun waterlopen over aan de Provincies. Dat bespaart de gemeenten geld en kopzorgen en tegelijk zullen de waterlopen efficiënter kunnen beheerd worden. Voor de Provincies betekent de operatie wel dat ze veel meer waterlopen onder hun hoede nemen.

De provincie Oost-Vlaanderen publiceerde er het volgende over.

Sommige waterlopen kronkelen schilderachtig door malse weiden, andere lopen zonder poespas en in een rechte lijn van punt A naar punt B. Eén ding hebben ze gemeen: ze moeten onderhouden worden zodat het water vrij kan doorstromen. Uitheemse woekerplanten moeten bestreden worden, inkalvende oevers versterkt, slib geruimd en in de winter moet er gemaaid worden. Ook zijn soms grotere investeringswerken nodig om schade door overstromingen zoveel mogelijk te beperken of om de ecologische kwaliteit van de waterlopen te verhogen.
Al dat werk kost geld. Die kosten worden gespreid over verschillende overheden. De Provincie beheert de onbevaarbare waterlopen van tweede categorie, de gemeenten die van derde categorie. Onlangs heeft de Provincie aan de gemeenten gevraagd of ze hun waterlopen aan de Provincie willen overdragen. De meeste zijn op dat aanbod ingegaan. Daardoor verhuizen veel waterlopen tegen midden 2014 van derde naar tweede categorie.


Goed nieuws voor de gemeenten

Voor de gemeenten is die overdracht goed nieuws. Ze besparen geld en de technische diensten kunnen zich toespitsen op andere taken. Het is ook efficiënter. Omdat het beheer in één hand is, kunnen de onderhoudswerken beter op elkaar afgestemd worden. Want waterlopen storen zich niet aan grenzen. Soms is een aannemer ergens bermen aan het maaien, maar moet hij stoppen aan de gemeentegrens, omdat de waterloop vanaf daar door een andere overheid wordt beheerd. Het water kan dan op de ene plek vlot doorstromen, maar botst even verder op een muur van bermbegroeiing. Het is efficiënter om dat allemaal te stroomlijnen.

Meer werk voor de Provincie

Minder werk voor de gemeente betekent meer werk voor de Provincie. Die zal straks dubbel zoveel waterlopen beheren: 1530 in plaats van 850 km.
Daarbovenop krijgt de Provincie het beheer van zo'n 150 km kleinere grachten en beken, die de waterlopenatlas van 1967 niet gehaald hebben. Dat maakt in totaal ca. 1680 km waterlopen. Om dat te bolwerken, wordt het provinciaal budget van 27,7 miljoen euro over een periode van 6 jaar verhoogd met 24,5 miljoen euro. Het team dat nu 26 mensen telt, wordt versterkt met vijf extra personen. Organisatorisch wordt het een hele kluif.

Speciaal geval

De gemeenten waren niet verplicht om hun waterlopen over te dragen. Een 10-tal besturen beslisten om het onderhoud in eigen hand te houden. Meer dan veertig gemeenten schuiven wel zoveel mogelijk waterlopen naar de Provincie door. Voor één categorie kijkt de Provincie echter nog even de kat uit de boom.
Momenteel neemt ze de kosten voor het onderhoud van de waterlopen in de zogenaamde 'polders en wateringen' liever nog niet over van de gemeenten. De polders en wateringen beheren de waterlopen van tweede en derde categorie in gebieden die lang geleden op de zee gewonnen werden of die moeilijk kunnen afwateren. Ze beslaan ongeveer een derde van de provincie. In Oost-Vlaanderen zijn nog 28 dergelijke autonome openbare besturen actief, op basis van wetten die dateren van de jaren vijftig van de vorige eeuw, toen het waterbeheer nog volledig ten dienste stond van de landbouw. De Provincie vraagt dat de Vlaamse overheid eerst de sterk verouderde wetgeving herziet, zodat het beheer van al de waterlopen - binnen en buiten de polder - geïntegreerd en gestroomlijnd kan verlopen. Meer investeren in deze besturen zonder dat daar bijkomende bevoegdheden tegenover staan, vond de Provincie niet verdedigbaar. Bovendien zou het overnemen van de kosten voor de waterlopen van derde categorie geen efficiëntiewinst betekenen.

Gelezen in De Waterstand nr.7 - maart 2014, de digitale nieuwsbrief over het waterbeleid van de Provincie Oost-Vlaanderen

Terug

De Milieuboot vzw - De Gheeststraat 16 - 9300 Aalst - tel. 053 72 94 20
- www.milieuboot.be - Uitschrijven